In diverse zorginstellingen wordt verlichting al gebruikt om het welzijn van haar patiënten, personeel en bezoekers te verbeteren. Door voor ‘tunable white’ verlichting te kiezen, ook wel bekend als biodynamische verlichting, kan een dag en nacht ritme worden bepaald. De nachtinstelling van de verlichting zorgt ervoor dat de gangen donker zijn, maar functioneel verlicht blijven. Hierdoor wordt verstoring van de nachtrust van patiënten voorkomen, maar kan het zorgpersoneel wel haar werkzaamheden blijven uitvoeren. Meer informatie over het belang van verlichting in de gezondheidszorg is te vinden in de Health Care Guide van Intra Lighting. Benieuwd naar de mogelijkheden van (biodynamische) verlichting voor uw project? Neem gerust contact met ons op. Graag vertellen wij u meer over de toepassing van verlichting in zorginstellingen.

Belangrijke aspecten van een lichtontwerp

Een lichtontwerp behelst dus meer dan het toetsen of de verlichting voldoet aan de bestaande en toepasselijke normen en eisen. Een lichtontwerp is van belang voor de sfeerbeleving en functie van een ruimte. Om de gewenste sfeer te creëren en de functie van de ruimte te effectueren, zal over twee dingen goed nagedacht moeten worden. Ten eerste dient bepaald te worden welke type verlichting in de ruimte toegepast moet worden. Ten tweede zal het lichtplan duidelijk moeten maken waar de verlichting geplaatst dient te worden. De type verlichting en de plaatsbepaling van armaturen zijn twee belangrijke aspecten van een goed lichtontwerp, waarbij wij in deze blog stilstaan.

Aan de hand van deze speerpunten zullen de lichtontwerpers armaturen uitkiezen die in lijn zijn met het gewenste resultaat. Hierbij spelen verschillende technische factoren een rol, zoals de lichtintensiteit, lichtval (direct of indirect licht), lichtkleur en lichthelderheid van het armatuur. Zo is het onwenselijk om werknemers bij het uitvoeren van werkzaamheden te verblinden of het keukenblad te onderbelichten. Ook de flexibiliteit van het armatuur kan van belang zijn. Indien het armatuur kan roteren, is het namelijk mogelijk om het licht te sturen. Dit zou wenselijk kunnen zijn in een schoenenwinkel of showroom.

Daarnaast dient ook een keuze gemaakt te worden tussen de verschillende typen armaturen en de manier van installatie. Het kan zijn dat de functie en de sfeer om wandarmaturen vragen in plaats van pendelarmaturen of vice versa. Ook kan het de voorkeur hebben om armaturen in te bouwen of juist zichtbaar toe te passen. Bovendien zal gekeken worden naar mogelijkheden die voor het project interessant en relevant zijn, zoals dimopties of de toepassing van biodynamische verlichting. Dit om ervoor te zorgen dat een ruimte optimaal kan worden benut. Tot slot zijn de kleuren en het materiaal van het armatuur van belang om ervoor te zorgen dat de verlichting integreert met het interieurontwerp.

2. Plaatsbepaling van armaturen

Het tweede aspect van een lichtontwerp betreft de plaatsing van de armaturen. De plaats van verlichting is van groot belang om het gewenste resultaat daadwerkelijk te bewerkstelligen. Dit aspect ziet echter niet alleen op de fysieke plaats van verlichting, maar ook op de hoeveelheid armaturen in een ruimte, de lichtintensiteit die het desbetreffende armatuur moet uitstralen of de hoeveelheid licht die een ruimte verlangt.

De lichtintensiteit is van groot belang voor de sfeerbeleving van een ruimte. Door met de lichtintensiteit van de diverse armaturen te spelen, wordt sfeer gecreëerd. Daarentegen is een ruimte gevoelsmatig saai wanneer voor een egale lichtintensiteit wordt gekozen. Kortom, als de lichtontwerper de locatie van het armatuur heeft bepaald, dient vervolgens nagedacht te worden over de instellingen daarvan. Daarnaast omvat de plaatsing van de verlichting ook de positie van het armatuur. Hierdoor wordt richting gegeven aan het licht. Zo wordt voorkomen dat een hotelgast bij het inchecken verblind wordt of de aandacht in een museum op het verkeerde voorwerp wordt gevestigd. Ook de hoogte waarop het armatuur gevestigd wordt, is bepalend voor de sfeerbeleving.

De mogelijkheden die verlichting biedt, zijn zeer omvangrijk. Het is aan de lichtontwerper om zorg te dragen voor het resultaat in lijn met de wensen van de opdrachtgever. De plaatsbepaling van verlichting en het kiezen van de type verlichting zijn nauw met elkaar verweven. Dit zorgt ervoor dat een lichtontwerp in fases tot stand komt, waarbij nauwe samenwerking met de betrokken partijen van groot belang is om ervoor te zorgen dat de wensen en het lichtontwerp naadloos op elkaar aansluiten.

Om de gewenste resultaten te bereiken, zijn samenwerkingen en kennis noodzakelijk. Als LichtWerkt Nederland fungeren wij graag als sparringpartner, waarbij wij niet alleen kijken naar wat u vraagt, maar ook naar wat u nodig heeft. Hierbij streven wij ernaar om de klant te ontzorgen. Wij pakken projecten daarom van A tot Z op en staan u graag bij tijdens het eerste overleg tot en met het afstellen en inregelen van verlichting. Dit doen wij vanuit onze kennis en ervaring als lichtspecialist, waarbij wij veel waarde hechten aan onze missie. Licht waar nodig, zoveel als nodig en wanneer nodig. Onze lighting designers houden hier rekening mee bij het maken van lichtontwerpen of het geven van advies.

“Als LichtWerkt Nederland fungeren wij graag als sparringpartner, waarbij wij niet alleen kijken naar wat u vraagt, maar ook naar wat u nodig heeft. Hierbij streven wij ernaar om de klant te ontzorgen.”

Een belangrijk onderdeel van onze werkwijze is het sparren met de opdrachtgever en andere betrokken partijen. Aan de hand van de verstrekte informatie worden vervolgens de eisen van de verlichting voor de desbetreffende ruimte, de technische uitdagingen en de wensen in kaart gebracht. Dit zetten onze lighting designers vervolgens uiteen in schetsplannen, lichtplannen in DWG en een armaturenboekje. Hierbij leveren wij graag maatwerk, waarbij een persoonlijke touch niet gemeden wordt. Zo hebben wij in het project Julia+ de vloer in het kantoor gespiegeld door de armaturen ook in een plus-vorm toe te passen.

Bij een project zijn onze collega’s niet alleen achter de schermen actief. Zij zijn ook graag aanwezig bij externe vergaderingen om het lichtontwerp en de ideeën erachter goed uit te leggen, zodat ook bij de uitvoering daarvan alles volgens plan verloopt of fouten tijdig worden opgemerkt. Tijdens deze vergaderingen zullen zij adviseren over de technische uitdagingen en verlichtingswensen, indien nodig. Daarnaast overleggen we graag met de betrokken partijen over de uitvoering van de lichtsturing, zodat dit overeenkomt met het lichtontwerp. Verder geven wij ook graag advies over de invulling van externe lichtplannen. Zo maken wij een armaturenboekje om aan het lichtontwerp een invulling te geven. En ook hier kijken we niet naar wat u vraagt, maar naar wat u nodigt heeft.

Bij de uitoefening van onze diensten vinden wij goede communicatie tussen alle betrokken partijen van groot belang. Juist de verschillende specialisten, zoals architecten, interieurontwerpers, installateurs en lichtexperts, zijn essentieel bij de uitvoering en totstandkoming van een lichtontwerp. Zo zorgen de installateurs ervoor dat de armaturen in de wanden en plafonds worden geïnstalleerd overeenkomstig de wensen als neergelegd in het interieur- en lichtontwerp. Wij erkennen het belang van alle betrokken specialisten en doen daarom graag zaken met diverse partijen. Zo streven wij ernaar om samen mooie projecten te maken, waarbij verlichting en het daaraan ten grondslag liggende lichtontwerp de aandacht krijgt die zij verdient.

‘Zo streven wij ernaar om samen mooie projecten te maken, waarbij verlichting en het daaraan ten grondslag liggende lichtontwerp de aandacht krijgt die zij verdient.’